Etiket: egzama

Vücudumuzu Saran Örtü Derimiz ve Egzama

En basit tanımıyla egzama, toplumda çok sık görülen, bireyi fiziksel olduğu kadar psikolojik olarak da etkileyen, ilaçla kontrol altına alınıp tedavi edilebilen genelde alerjik kökenli bir deri hastalığı olarak tanımlanabilir. Egzamalı bir bireyin, ailesindeki ya da çevresindeki bireylere hastalığı bulaştırması gibi bir durum söz konusu değildir. Vücudun görünmez bir bölgesinde ortaya çıksa bile, bireye verdiği rahatsızlık hissi, hasta bireyde psikolojik belirtilerin çıkmasına neden olmaktadır. Vücudun görünür bir bölgesinde ortaya çıkması durumu, görsel olarak bireyi etkilediğinden hissettiği rahatsızlık hissini ve psikolojik olarak etkilenme oranını arttırmaktadır.

Araştırmalar günümüzde dermatoloji hastalarının neredeyse dörtte birinin şikâyetinin egzama kaynaklı olduğunu göstermektedir. Genel toplum nüfusunun % 10’undan fazlasında gözlendiği için, sık karşılaşılan bir deri hastalığı olarak nitelendirilmektedir. İstatistikî veriler incelendiğinde, egzamanın zaman içinde giderek artan bir ivmeyle hız kazandığı görülmektedir. Bu yüzden egzamayı tanımak, nedenleri hakkında bilgi sahibi olmak önem kazanmaktadır.

Egzama, tıp dilinde dermatit olarak adlandırılmaktadır. Deriyle temas eden pek çok ürüne karşı, derinin hassasiyet gösterip tepki vermesi egzamanın ana nedeni olarak bilinmektedir. Oysa derinin bu hassasiyeti göstermesinde kalıtsal ve çevresel etkenlerin de önemli olduğunun önemle altı çizilmektedir.

Günlük hayatta kullandığımız sabun, şampuan, saç boyası, bulaşık deterjanı, çamaşır deterjanı gibi pek çok kimyasal deride hassasiyet oluşturmaktadır. Hava kirliliği, stres, kullanılan takılar, deriyi tahriş edecek özellikte kumaştan üretilmiş giyecekler, sigara kullanımı da egzama oluşumunda etkili olmaktadır. Ayrıca bağışıklık sisteminin zayıflaması, bazı hormonsal problemler, cildin yeterince nemlendirilmemesi, uzun süreli çok sıcak suyla yapılan banyolar derinin hassaslaşmasına ve egzama hastalığının ortaya çıkmasına ortam hazırlamaktadır.

Vücudumuzun örtüsü derimizin böyle bir hassasiyet durumunda ilk verdiği tepki, deride kızarıklık ve kaşıntı şeklinde olmaktadır. Zamanla derideki bu kızarıklık ve kaşıntı yerini, yüzeyi pütürlü kabarcıklara, sonra da kabuklanmış döküntülere bırakmaktadır. Sulu ve iltihaplı kabarcıkların görüldüğü durumlara da rastlamak mümkündür. Böyle durumlarda bireyin engelleyemediği kaşınma isteği sonucu, ciltte oluşan soyulma mikroplara karşı vücudumuzu korumasız bırakabilmektedir. Deri sürekli kendini yenilemeye çalıştığı için, deride kalınlaşmayla birlikte derinin renginde koyulaşma gözlenmektedir.

Temas Egzeması

Temas egzeması, herhangi bir maddenin değdiği deri bölgesinde, temastan 1-3 gün sonra oluşan egzemadır. Her kişiye özgü temas ile gelişen egzema maddeleri farklılık gösterebilir. Bilinen bu maddeleri aşağıda gruplandırmaya çalıştık fakat belirttiğimiz gibi bu maddelerin hiçbirisi egzema yapmayacağı gibi sadece birkaçı da egzema yapabilir. Hangi maddeye alerjen olduğunuzu tespit için testler yapmanız daha sağlıklı olacaktır ve alerjan maddeye pek çok madde deriye değme yolu ile egzemaya neden olabilir.

 

Temas egzemasına yol açabilecek maddeler

Antibiyotik (penisilin, kloramfenikol v.b) içeren merhemler

Bitkiler: Sarmaşık, ısırgan otu v.b.

Kozmetikler: Sabun, şampuan, deodorant, parfüm, saç boyası, vücut ve yüz kremleri v.b

Giysi boyaları:

Nikel: Nikelden yapılmış düğme, kopça ve takılar temas egzemasma yol açabilir.

Lateks: Lateksden yapılmış

  • Eldiven başta olmak üzere pek çok tıbbi gereç
  • Spor malzemeleri (raket, top, dalgıç giysisi)
  • Kondom, hijyenik pet
  • Balon, çocuk oyuncaklan
  • Mutfak malzemeleri
  • Kırtasiye malzemeleri (tutkal, pul v.b)
  • Giysiler (korse, yağmurluk, naylon çorap)
  • Elektronik malzemeler (mouse – ped, uzaktan kumanda aletleri, telefon ahizesi v.b) egzemanın yanı sıra alerjik nezle, alerjik astım, kurdeşen, anjioödem anaflaksiye de neden olabilir.

Tedavisi

egzama
egzama

Temas egzeması tedavisi genel olarak bütün alerjik hastalıklarda ilk kural alerjik maddeden uzak durmaktır. Bu temas egzeması için de geçerlidir. Ancak egzemaya hangi maddenin yol açtığının bilinmesi gerekir. Bunun için ise hastanın çok dikkatli olması şarttır. Temas egzemasına neyin yol açtığı anlaşılamıyorsa, hastanın derisine alerjiye yol açtığı bilinen madde örnekleri yapıştırılarak test (yama testi) yapılır. Böylece etken ortaya çıkarılmaya çalışılır. Temas egzemasına neden olan etken farkedildi ise o bölgenin iyice yıkanıp temizlenmesi gerekir.

Takılara bağlı olarak gelişen temas dermatitlerinde altın ve gümüş dışı takılar kullanılmamalıdır. Nedeni ortaya çıkarılamayan veya sakınmaya özen gösterildiği halde düzelmeyen temas dermatitlerinde kortizonlu merhemler kullanılabilir.

Hasta Bakıcı Seçimi Uzun Soluklu Bir Hayat Tarzı Seçimidir

Aile içerisinde hasta birisinin olması, en küçük rahatsızlıkta bile tüm bireyleri etkilerken, bir de daha büyük …

Hasta Bakıcı ve Önemi

Hastalık, iki farklı kaynaktan meydana gelir: genetik faktörler, çevresel şartlar. Bazen de çevresel şartlar nedeniyle …

Hasta Bakıcı Kimdir ve Nasıl Olunur?

Bir hastanın bakımı, onun tedavi sürecinin olmazsa olmaz bir parçasıdır. Özellikle ağır hastalıklarda bu bakım …