Etiket: alzheimer

ALZHEİMER HASTALIĞI AŞAMALARI

Yoğun çalışma hayatı, sınav stresi, hayat mücadelesi gibi etkenlerden dolayı yetişkinlerde ve çocuklarda unutkanlık sıklıkla görülmektedir. Fazla yorulmakla alakalı unutkanlık son yıllarda çok fazla görülmektedir. Beyin bir saniyede birden fazla şeyi düşünmeye maruz kaldığında tüm işlevsel fonksiyonlarını yavaşlatmaktadır. Bu da unutkanlıklara ve geçici hafıza kayıplarına neden olabilir. Yaşlılık döneminde ise bu rahatsızlığa Alzheimer hastalığı denilmektedir. Genellikle sorunlu bir hayat geçiren kişilerde bu rahatsızlık ileriki yaşlarda kendini göstermektedir.

Alzheimer hastalığı eski ve yeni olan tüm anılarımızın yok olmasına neden olur. Tanıdığımız ve çok sevdiğimiz kişileri tanıyamaz hale geliriz. Yaşadığımız her an bize yabancı gelir. Gördüğümüz her yüz bize yabancı gelir. Bu hastalığa yakalanan kişileri sevdikleri şeyleri yapılmalı ve beyninizi zorlayıcı hiçbir şey yapılmamalıdır. Bu hastalığa yakalanan kişilerin söylediklerini onaylamalısınız. Aksi takdirde kötü etkiler ortaya çıkacaktır.

Hastalığın aşamaları arasında unutkanlık, yorgunluk, kelimeleri hatırlayamama, yeni bilgiler öğrenememe, kaybolmaya kadar sürmektedir. Bu aşamaların en son kısmında kaybolma ve farkındalık kayıpları yer almaktadır.

Bu hastalığa sahip kişilerin kişisel bakımları da önemlidir. Bakımları titizlikle yapılmalıdır. Alzheimer hastalığına yakalanan kişilere ait hasta bakıcılarda bulunmaktadır. Hasta ile birlikte ailesini ve tüm sevenlerini de yıpratan bir hastalık olduğundan bakımı oldukça zordur.

Alzheimer hastalığı ile ilgili eğitim alan kişiler tarafından bakıcılar tercih edilmelidir. Bu bakıcılar tecrübeli ve alanında profesyonel kişilerdir. Bu hastalığın ilk aşamalarında ilaç tedavisi kullanılmaktadır. Bakıcılar bu ilaçları zamanında ve eksiksiz vermektedirler.  Ancak hastalığın ileriki safhasında ilaç tedavisi kullanılmaz. Hastanın morali en üst seviyede tutulmalıdır.  Hastalığın ileri safhalarında fiziksel bozukluklar ortaya çıkar. Hastayı üzecek her türlü şeyden kaçınılmalıdır. Bu hastalığa üzüntü en büyük düşmandır.

Ülkemizde Alzheimer hastalarının sayısı yaklaşık 250 bin civarında olduğu bilinmektedir. Bu hastalık yaşlanma ile alakası yoktur. Yani normal yaşlılık sürecinde beyinde yapısal değişiklikler olur ama zihinsel fonksiyon kaybı olmaz. Alzheimer hastalığı kadınlarda daha sık görülür. Özellikle 60 yaş üzerinde risk artmaktadır. Bu hastalık öldürücü değildir ama hastalıkla ilgili durumlar sonucu yaşam süresi kısalabilir.

Hasta Bakıcının Alzheimer Hastalığında Dikkat Etmesi Gerekenler

Alzheimer hastalığı tedavisi bulunmayan nadir hastalıklardan bir tanesi… Günümüzde tedavisi araştırılmakla beraber sadece ilerlememesi için tedaviler bulunmaktadır. Genelde yaşlı insanlarda görülen bu hastalığın bakımı oldukça özenli olmalıdır. Demansın bir türü olan bu hastalıkta hafıza kaybı sık görülür. Sonunun pek de iyi bitmediği hastalıkta doktor tedavisinin yanı sıra her gün belli aktivitelerde bulunmak gerekir.

Öncelikle hastalığın tedavisi gereği verilen ilaçların yan etkisi olarak genelde hasta birey sessizleşir. Sakin olur ve çok uyur. Bu hastalıkta unutkanlık en önemli belirtilerinden birisidir. Hasta, hastalık ilerledikçe çevresinde ki insanları tanımamaya başlar. Hastalığın yayılmasıyla fiziksel yetenekler sekteye uğrar. Bir süreden açlık hissinin bile unutulmasına yol açabilmesinin yanı sıra yatağa mahkûm edebilir. Bu tür hastalarda bakıcı ya da refakatçi birini bulundurmak zorunludur. Hastanın iyiliği açısından sürekli onunla ilgilenecek birisinin olması gerekir. Eğer hasta yalnız yaşıyorsa refakatçi bulunması çok önemlidir.

Böyle bir hastanın bakıcısı bu hastalık konusunda bilgi ve tecrübe sahibi olmalıdır. Sakin kalmayı bilmeli ve sinirlerine hâkim olmayı öğrenmek zorundadır. Hasta karşısındaki kişiye aynı soruları tekrar tekrar sorarak alay ediyormuş izlenimine girebilir. 5 dakikada 10 kere “Nasılsın?” sorusuyla karşılaşabilirsiniz. Böyle durumlarda hastaya iyi davranılmalı ve her defasında hiç sormamışçasına cevap verilmesi hastayı mutlu edecektir. Bazı zamanlarda bilincinin farkına varabilir, hasta olduğunu anlayabilir ve sizin ona yaptığınız muameleden hoşnutsuz kalabilir.

Hastaya günlük beyin egzersizleri uygulanmalıdır. Hasta bakıcısı varsa eğer, hasta bakıcının ona beynini çalıştırması gerektiren ama önündeki kişiye “Şu kim” tarzı değil de, bir fotoğraftaki insanları göstererek “Bunları tanıyor musun?” şeklinde sorular sorması daha iyi olacaktır. Bir şarkıya eşlik etmesini sağlamak bile yararlı olacaktır.

Hasta bakıcılarının Alzheimer hastalığında dikkat etmesi gerekenler arasında besinlerde yer alır. Hasta bakıcısı düzenli olarak yemek yedirmelidir. Hasta açlık hissini kaybedeceği sürekli tok olacağı gibi, sürekli açta olabilir. Hastaya ne çok ne de az yedirilmelidir. Her gün kararında düzenli olarak yemek yedirilmelidir. Düzenli olarak su içirilmelidir. Böbrek rahatsızlıklarının en çok yaşandığı yaşlılık döneminde susuz kalması belli hastalıklara davetiye çıkarabilir.

Alzheimer belirtileri

Alzheimer hastalığında temel problem ilerleyici hafıza (bellek) kaybıdır. Özellikle yakın bellek ve kısa süreli bellekte sorun vardır. Alzheimer belirtileri Nadiren 65 yaş öncesinde ortaya çıkar. Başlangıcı genellikle oldukça sinsidir. İlerleyici bir hastalıktır bu  ilerleyiş genellikle yavaştır. Ancak oldukça hızlı seyirli olgularda vardır.

Başlangıç Evreleri

Hafif kişilik değişiklikleri,  kendi kendine karar verip herhangi bir eylemde bulunma,  şaşkınlık hali, yer ve olaylara karşı uygun duygu durumu ve reaksiyonları gösterememe durumu, sosyal çevreden uzaklaşma, içine kapanma hastalığın ilk dönemlerinde ortaya çıkar.

İleri Evreleri

Alzheimer Hastalığı ilerledikçe düşünce ve hesaplama, okuma gibi yeteneklerde de problemler ortaya çıkmaya başlar. Günlük işleri organize etmekte sorunlar yaşanmaya başlar. Bu dönemde alzheimer belirtileri olarak saldırganlık, irritabilite gibi duygu durumu ile ilgili problemler yaşanabilir.

Hastalığın daha geç dönemlerinde ayları, yılları karıştırma, bulunduğu yeri bilememe gibi tablolar görülebilir. İlişki kurma yeteneği yetersizdir. Değerlendirme ve yargılama sorunları yaşar. Konuşma kapasitesi ileri derecede kısıtlanabilir. Kelimeleri bulamaz, yanlış kelimeler kullanarak konuşur ya da konuşmaz.

Alzheimer hastalığı daha ileri olgularda mesane ve rektum kontrolü yoktur. Bundan sonraki evre ölümdür. Hastalığın kendisi ölüme neden olmaz. Alzheimer hastalığı seyri sırasında hastalarda nadiren yaşam süresini etkileyen komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bu komplikasyonlar içinde en sık görülen ve ölüm nedeni olabilen hastalık pnömoni (zatürre) dir. Birçok hasta ileri dönemlere gelmeden kalp hastalığı gibi araya giren başka doğal nedenler yüzünden kaybedilirler. Alzheimer hastalığında ortalama yaşam süresi 8-10 yıldır. Hastalığın kendisi ölüm nedeni olmadığından genç hastalar bu ortalamadan çok daha uzun süre yaşarlar.

Alzheimer Tedavisi

Alzheimer hastalığının yaşlılığın doğal bir parçası olmadığı, kişide yetersizlik ve toplum için önemli sosyal problemler yarattığı son yirmi senedir kabul edilmiştir. Hastalığın tedavisi bundan sonra hız kazanmıştır. Birçok tedavi yöntemi mevcuttur. Bunlar hastalığın düzeltilmesinden çok, hastalığın ilerleme hızını yavaşlatmak, kişide bağımsız yaşayamama durumunun oluşmasını engelleyecek yada geciktirecek, hastalıkla ilişkili olarak ortaya çıkabilecek sıkıntı, huzursuzluk, saldırganlık, depresyon, halusinasyon, hezeyan gibi durumları düzeltebilecek yöntemlerdir. Anlaşılabileceği gibi tedavinin en önemli stratejisi erken tanı ve erken tedavidir.

İlaç tedavisinin yanı sıra aile ve bakıcıların eğitimi, Alzheimer hastalığı merkezleri ile ilişkinin kurulması çok önemlidir. Eşleri, çocukları, torunları bazen arkadaşları bu sorumluluğu üstlenirler. Alzheimer hastalığı konusunda yeterince bilgilendirilmemiş, oluşabilecek sorunlarla mücadele etme konusunda bilgisiz ve deneyimsiz bakıcılar büyük bir stres altında kalırlar. Yapılan istatistiklere göre alzheimer bakıcılarının %50-60 gibi civarlarında strese bağlı deprasyon gelişebilmektedir.

Alzheimer hastaları için önemli konulardan biri de çevrenin düzenlenmesidir. Çevre onlara kolaylık sağlayacak detaylardan arındırılmış objelerden oluşturulmalıdır. Takılıp düşebilecekleri eşyalar, kaymalarına neden olabilecek parça halılar ortadan kaldırılmalıdır. Odalarındaki eşyaların yerlerinin değiştirilmesi, odadaki eşyaların değiştirilmesi ortama yabancılaşma duygusu ve huzursuzluk yaratabilir. Bu nedenle sık eşya ve yer değişiklikleri yapılmamalıdır.

Alzheimer tedavisi hastalığı tamamen ortadan kaldırabilecek bir tedavi yöntemi yoktur. Ancak özellikle hastalığın erken dönemlerinde yakınma ve bulgularda azalma ve kısmi düzelme sağlayabilecek tedaviler vardır. Hastalığın ilerleyişini de kısmen yavaşlatmak mümkündür. Hastanın tedavisini zorlaştıran ve ek sorunlara neden olan depresyon ve davranış bozuklukları, huzursuzluk, hayaller görme ve paranoid fikirler gibi psikiyatrik durumlar ise önemli ölçüde tedavi edilebilirler.

Hasta Bakıcı Seçimi Uzun Soluklu Bir Hayat Tarzı Seçimidir

Aile içerisinde hasta birisinin olması, en küçük rahatsızlıkta bile tüm bireyleri etkilerken, bir de daha büyük …

Hasta Bakıcı ve Önemi

Hastalık, iki farklı kaynaktan meydana gelir: genetik faktörler, çevresel şartlar. Bazen de çevresel şartlar nedeniyle …

Hasta Bakıcı Kimdir ve Nasıl Olunur?

Bir hastanın bakımı, onun tedavi sürecinin olmazsa olmaz bir parçasıdır. Özellikle ağır hastalıklarda bu bakım …