Hasta Bakıcılığı ve Gelişim süreci
Hepimizin yaşlanacağı gün gelecektir. Yalnız ve hasta insanlar araştırmalara göre çevrelerinde daha fazla insana ihtiyaç duymaktadırlar. Bu gereksinime karşın son yıllarda hasta ve yaşlı bakıcılığı mesleğine olan ilgi artmıştır. 1990 yılında yapılan büyük çaplı bir araştırma sonucunda hasta ve yalnız insanların güvenilir bakıcılara ihtiyaç duydukları kanısına varılmıştır. Bu araştırma; genç nüfusun hasta bakıcılığa olan ön yargısını büyük oranda azaltmış ve genç nüfusu hasta bakıcılığı mesleğine teşvik etmiştir. Fakat yanlış veya işinin ehli olmayan bakıcı seçimi çok kötü sonuçlar doğurabilmektedir. Evde sağlık hizmeti Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre; “Bakıma ihtiyacı olan bireye ailesi, dostları ya da komşuları gibi yakınlarının, gönüllülerin ve profesyonel sağlık çalışanlarının sağladığı bakım faaliyetlerine denmektedir.” Diğer bir ifade ile hasta bakıcılığı, hastanelerin verdiği hizmeti eve taşımaktır.
Hasta bakıcılığının ayrıyeten geniş bir tarihi vardır. Eski cağlara kadar dayanmaktadır. Hatta neolitik zamandan kalma iskeletler üzerinde tıp tarihi ve bakıcılık tarihi hakkında ciddi ipucu veren deneyler yapılmıştır. Örneğin; ampütasyon(vücudun çıkıntı biçimindeki herhangi bir organının, özellikle de kol ve bacakların tamamen ya da kısmen cerrahi yöntemlerle kesilip alınması.)Diş çekimi vb. Hasta bakıcılığı ilk olarak Eski Yunanistan’da MÖ 1250 yıl önce yaşamış Aesculapius ile başlayıp, MÖ 460 yılında Cos/İstanköy Adası’nda doğan Hipokrat ile devam etmiştir. Bilinen ilk hasta bakıcı Hipokrat’dır. Ayrıca bir hasta bakıcısının bilmesi gereken kesin kavramlar vardır. Deontoloji, bir mesleği uygularken uyulması gereken ahlaki değer ve etik kuralları inceleyen bilim dalıdır. Aynı zamanda, ‘yükümlülük bilgisi’ meslek uygulamasında uyulması gereken yasal ve ahlaki yükümlülüktür. Sağlık hizmeti verenler ve alanlar bu kavramı net olarak bilmelidirler. Bir hasta bakıcısında bulunması gereken temel özellikler Amerika’nın Sağlık dergisinde şu kıstaslar ile özetlenmiştir; Sabır, sadakat, bilgi birikimi ve karşılıksız sevgi… Ayrıca, bir hasta bakıcısının yerleşik bir hayatı veya düzeni olmamalıdır. Araştırmalara göre ikili hayat şeklini benimseyen bakıcılarda şizofreni benzeri ad koyulamamış bir hastalık meydana gelmektedir. Halk arasında bu hastalığa Evcimen Sendromu denmektedir. Ayrıca aşırı davranış bozukluğu hastalığı olarak bilinen Delirium hastalığı da nadir olarak görülmektedir.
Bir hasta bakıcısının dikkat etmesi gereken konular şu şekilde özetlenebilir; Mümkün olduğu takdirde hasta, ayrı bir odada yatırılmalıdır ki bu Bulaşıcı hastalıklarda kaçınılmaz bir zorunluluktur. Hasta odası aydınlık, havadar ve derli toplu olmalıdır. Odanın normal ısısı 16-18 derece dolayında bulunmalı, hastanın ateşi yükseldiğinde bu ısı düşürülmelidir. Pencere açık tutularak, odanın sürekli havalanması sağlanmalıdır. Yaz aylarında odaya güneşin aşırı derecede girmesi önlenmelidir. Hasta odasının mümkün olduğu kadar gürültüden uzak seçilmesine dikkat edilmeli ve odaya sinek girmesini önlemek için pencereye sineklik takılmalıdır.
Hasta bakıcılığı sektörü günümüzde bebek bakıcılarından daha çok tercih edilmekte ve gittikçe gelişmekte olan bir sektördür. Hasta bakıcısı seçerken daha özenli hareket etmeli ve hasta bakıcısında olması gereken özellikleri daha iyi araştırmalıyız.
Bir önceki yazımız olan Yaşlılıkta Baş Dönmesi başlıklı makalemizde Yaşlılıkta Baş Dönmesi, Yaşlılıkta Baş Dönmesi nedeni ve Yaşlılıkta vertigo hakkında bilgiler verilmektedir.