Yaşlılıkta, dengeyi sağlayan temel organlarda yaşlılığın sonucu olarak bazı bozulmalar görülür. Bunlardan birisi de baş dönmesidir. İşitme kaybı ve sinir sistemindeki gerileme baş dönmesinin temel sebebidir.

Baş dönmesi (vertigo) yaşlılıkta sıklıkla görülür. Aniden olması sebebiyle günlük yaşamı aksatacak, kişi için olumsuz sonuçlar doğurabilecek haldedir. Öyle ki dışarıda baş dönmesine yakalanmak daha vahim sonuçlar doğurabilir. Bir anda dengeyi kaybetmek, yaşlı kişi için güçlük yaratmaktadır. Bu, birden beliren baş dönmesinin belirli sebepleri vardır.

Göz tansiyonu olanlar baş dönmesine yakalanabilirler. Bifokal denilen gözlükler ile göze bağlı baş dönmelerinde bu durum düzeltilebilir. Kaslardaki hassasiyet ve kemik zedelenmelerine bağlı olarak da sinir sistemi gerileyebilir, bu durumda da baş dönmesi görülür. Özellikle romatizma hastalıklarında, sinir sistemine etkisi yüzünden baş dönmesi görülür. Çünkü bu hastalık, duyusal sinir sistemini yıpratarak beyne iletilen mesajları şaşırtmakta ve geciktirmektedir. Sonuçta ani dönüşümlere bağlı olarak baş dönmesi ortaya çıkmış olur. Ani hareket yapmak, örneğin aniden baş çevirmek, birden bir yerden inmek, ansızın beliren durumlar gibi etmenler de baş dönmesini tetikler.

Yaşlıların bu yüzden yavaş hareket etmeleri bir açıdan iyidir. Ani hareketlerde, sinir sistemi yavaşladığı için vereceği tepki dengesizlik olacak, bu da baş dönmesine sebebiyet verecektir. Vücudu aşırı yoracak ve ani hareketlerden kaçınmalı, yukarıya doğru bakmak da tercih edilmemelidir. Bunlar vücutta sinir sistemine bağlı olarak dengesizlik yaratabilirler. Günlük yaşamı da buna göre düzenlemeli, yataktan kalkarken aceleci olmamalı, merdivenlere dikkat edilmesi gerekmektedir.

Baş dönmesi tehlikeli olabileceğinden, kişinin yanında dayanak alacağı baston vb. gibi aletleri taşıması tavsiye olunur. Baş dönmesi esnasında dengesini toplamasına yardım edecek baston aynı zamanda yürümesine de yardımcı olacaktır. Böylece baston sadece güç almakta kullanılmayacak, sinir sisteminin işleyişinde de dolaylı olarak faydalı olacaktır. Baş dönmesi yapacak aşırı hareketler kadar, aşırı görüntüler veya yükseklikten de uzak durulmalıdır. Özellikle doğrudan verilen karmaşık görüntüler yaşlılıkta baş dönmesi yaratabileceği gibi yükseklik tamamen baş dönmesine sebep olacaktır. Uzaklık algısının değişmesi ilse yükseklik, beynin tanım yapamayacağı bir konum olarak belirecektir.

Bir önceki yazımız olan Yaşlılıkta Şişmanlığa Karşı Önlemler başlıklı makalemizde Yaşlılık, Yaşlılıkta Şişmanlığa Karşı Önlemler ve Yaşlılıkta Şişmanlık hakkında bilgiler verilmektedir.